استاد ناصر باقری بیدهندی

تاریخ‌نگری محدث قمی(ره)

(علمی-ترویجی)

نویسندگان:
رحمت الله بانشی (پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سطح 3 تخصصی تاریخ تشیع)
ناصر باقری بیدهندی (استادیار جامعة المصطفی العالمیة)

چکیده:
محدث قمی (ره) بخش عمده‌ای از آثار علمی خود را به نگارش تاریخ اختصاص داد. علی‌رغم استقبال گسترده از آثار تاریخی وی، درباره نگرش تاریخی او پژوهش درخوری انجام نگرفته است.
در این مقاله با نگاهی نوپردازانه به متن آثار تاریخی محدث قمی (ره) بینش تاریخی نویسنده ترسیم گردید و روشن شد آغاز و پایان هستی را جلوه‌ای از مشیت الهی می‌داند که برای جهان و آفرینش آرمانی در نظر گرفته شده است. محدث قمی (ره) نقش رهبران دینی و حاکمان را در سعادت و یا شقاوت جامعه برجسته می‌داند. تعریف و فایده‌مندی تاریخ از نظرگاه محدث قمی (ره) شرح تجارب و احوال گذشتگان است و این تجربه انگیزی تاریخ، فایده و سودمندی روشنی در زندگی مادی و معنوی انسان دارد و راه رسیدن به کمال را به سالکان می‌نمایاند. بدین سان، می‌توان گفت اساس اندیشه و فهم تاریخ نگاری محدث قمی (ره) بر اهمیت به ایده تحکیم ایمان و اعتقادات مذهبی جامعه شعیه استوار شده است. او تاریخ را کاربردی و مردمی می‌نگریست و می‌کوشید در زمانی که تألیف آثار علمی به زبان عربی ارزش بود به زبان فارسی و به شکلی روان اندیشه‌های خود را مکتوب کند.

کلیدواژه‌ها: تاریخ نگاری  تاریخ نگری  محدث قمی  معصومین(ع)

منبع: دوفصلنامه علمی ترویجی «سخن تاریخ»، دوره 10، شماره 23، بهار و تابستان 1395، صفحه 77-100.

اوضاع دینی- مذهبی داغستان

با تاکید بر مذهب تشیع (علمی-تخصصی)

نویسندگان:

ناصر باقری بیدهندی (استادیار جامعه المصطفی العالمیه)
بهروز پاتخو لایو (دانش پژوه کارشناسی ارشد تاریخ ادیان ابراهیمی، جامعة المصطفی العالمیة)

چکیده:
داغستان یکی از جمهوری‌های خودمختارفدراسیون روسیه  است که از نژادهای مختلف قفقازی تشکیل شده و از نظر استراتژیکی و ژئوپولیتیکی نیز بسیار حائزاهمیت است. از آنجایی که بیشینه‌ی جمعیت آن مسلمان اند، لازم است از لحاظ مطالعات ادیان و فرقه‌شناسی مورد توجه بیشتری قرار بگیرد. ورود اسلام به داغستان در دهه های نخست هجری اتفاق افتاد. دولت صفوی نیز در ترویج تشیع در این منطقه  نقشی به سزا ایفا کرد. علیرغم تسلط طولانی مدت کمونیست‌ها بر داغستان، شیعیان آن دیار علاوه بر حفظ آداب و رسوم شیعی خود، توانستند با زندگی مسالمت آمیز در بین دیگر فرقه‌ها، بر فرهنگ و تمدن دیگران نیز تأثیر بگذارند. چنانچه بسیاری از جلوه‌های تشیع را - از آداب و رسوم و هنر و معماری و غیره - در شهر دربند می‌توان یافت. این نوشتار با تحقیق میدانی و کتابخانه‌ای ضمن آشنا ساختن شیعیان داغستان، به بررسی اوضاع دینی و مذهبی آن خطه می‌پردازد.

واژگان کلیدی: داغستان، قفقاز، شیعیان دربند، دین، مذهب

منبع: دوفصل‌نامه علمی - تخصصی مطالعات تاریخی ‌امت‌اسلامی، س2، ش4، پائیز و زمستان 1395 صفحات 60 تا 78

کتاب حاضر مجموعه‌ای است از آیات و احادیث مرتبط با نماز شب و عبادت با ترجمه. تاکنون کتاب‌‌های فراوان در موضوع نماز شب به نگارش در آمده اما این کتاب، از ورود به مسائل تخصصی فقهی خودداری کرده و در سطح عموم مردم به نگارش در آمده تا دیگران را ترغیب به این عمل عبادی ارزشمند کند و آداب آن را بشناساند برای همین است که در لابه لای آیات و احادیث، ابیات شعر نیز دیده می شود.

تَذْکِرَةُ الْقُبور کتابی به زبان فارسی تألیف ملا عبدالکریم گزی (متوفای ۱۳۳۹ق) از عالمان قرن سیزدهم و چهاردهم قمری در اصفهان. نویسنده در این اثر به معرفی و شرح‌حال یکصد نفر از عالمان، عارفان و شاعرانی پرداخته که در اصفهان و توابع آن مدفون‌اند. ملا عبدالکریم، کتاب را در سال ۱۳۲۴ق نوشته و نخستین بار در همان سال، انتشار یافته است.

حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای ناصر باقری بیدهندی به سال 1337 درروستای بیدهند قم در خانواده ای متدین و شهید پرور چشم به جهان گشود. قرآن را در مکتب آموخت و سپس به مدرسه رفت و در اولین روز در کلاس دوم به تحصیل پرداخت. وی پس از گذراندن تحصیلات جدید در سال 1352 به سبب عشق و علاقه فراوان به اهل بیت عصمت و طهارت «علیهم السلام» در روحانیت اصیل شیعه در سلک روحانیت در آمد