استاد ناصر باقری بیدهندی

قیس بن سعد سردار سخاوت

(مقاله)

نویسنده: استاد ناصر باقری بیدهندی

منبع: فرهنگ کوثر، اسفند 1379 - شماره 48 ‏(7 صفحه - از 73 تا 79)

مقدمه[1]

قیس بن سعد بن عباده از اصحاب بزرگ پیامبر صلی‏ الله‏ علیه ‏و‏آله و یاران وفادار امیرمؤمنان علی علیه ‏السلام است. او از نام آوران بزرگ عصر خود و از شخصیتهای گمنام تاریخ اسلام و تشیع است.

در میان خصوصیات فردی و اجتماعی قیس، آنچه وی را از دیگر یاران علی علیه‏السلام متمایز می‏سازد، بینش سیاسی ـ اجتماعی اوست؛ به گونه‏‌ای که مورخان و سیره نویسان وی را یکی از پنج سیاستمدار عرب در عصر پیامبر صلی‏ الله‏ علیه‏ و‏آله و علی علیه ‏السلام می‏خوانند.

او بزرگمردی است که معاویه او را با صدهزار نفر از یاران خود برابر می‏‌داند.

تبار قیس

پدرش رئیس قبیله خزرج، پیشوایی انصار و از افسران ارشد اسلام بود که دوران جاهلیت و پس از ظهور اسلام، ریاست و سروری داشت و قومش پیشوا و بزرگواری‏اش را می‏ستودند.

سعد در سال 14 یا 15 ه.ق. در زمان خلافت خلیفه دوم، در «حوران» ـ از نواحی شام ـ کشته شد. قبرش در غوطه دمشق مشهور و معروف است.

مادر قیس «فکیهه» دختر عبیدبن دلیم بن‏حارثه است.

قیس در سروده‏های خود به عظمت خود و خاندانش اشاره می‏کند و می‏گوید:من از قوم یمانین، آقا و رئیس آن قبیله هستم و مردم هم دو دسته‏‌اند: فرمانده یا فرمانبردار.

تاریخ‌نگری محدث قمی(ره)

(علمی-ترویجی)

نویسندگان:
رحمت الله بانشی (پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سطح 3 تخصصی تاریخ تشیع)
ناصر باقری بیدهندی (استادیار جامعة المصطفی العالمیة)

چکیده:
محدث قمی (ره) بخش عمده‌ای از آثار علمی خود را به نگارش تاریخ اختصاص داد. علی‌رغم استقبال گسترده از آثار تاریخی وی، درباره نگرش تاریخی او پژوهش درخوری انجام نگرفته است.
در این مقاله با نگاهی نوپردازانه به متن آثار تاریخی محدث قمی (ره) بینش تاریخی نویسنده ترسیم گردید و روشن شد آغاز و پایان هستی را جلوه‌ای از مشیت الهی می‌داند که برای جهان و آفرینش آرمانی در نظر گرفته شده است. محدث قمی (ره) نقش رهبران دینی و حاکمان را در سعادت و یا شقاوت جامعه برجسته می‌داند. تعریف و فایده‌مندی تاریخ از نظرگاه محدث قمی (ره) شرح تجارب و احوال گذشتگان است و این تجربه انگیزی تاریخ، فایده و سودمندی روشنی در زندگی مادی و معنوی انسان دارد و راه رسیدن به کمال را به سالکان می‌نمایاند. بدین سان، می‌توان گفت اساس اندیشه و فهم تاریخ نگاری محدث قمی (ره) بر اهمیت به ایده تحکیم ایمان و اعتقادات مذهبی جامعه شعیه استوار شده است. او تاریخ را کاربردی و مردمی می‌نگریست و می‌کوشید در زمانی که تألیف آثار علمی به زبان عربی ارزش بود به زبان فارسی و به شکلی روان اندیشه‌های خود را مکتوب کند.

کلیدواژه‌ها: تاریخ نگاری  تاریخ نگری  محدث قمی  معصومین(ع)

منبع: دوفصلنامه علمی ترویجی «سخن تاریخ»، دوره 10، شماره 23، بهار و تابستان 1395، صفحه 77-100.

نگاهی به موضوع سیادت

شیخ صفی‌الدین اردبیلی (علمی-پژوهشی)

نویسندگان:
اصغر حیدری (کارشناس ارشد ایران شناسی دانشگاه شهید بهشتی)
ناصر باقری بیدهندی (استادیار جامعة المصطفی العالمیة)

چکیده

موضوع سیادت شیخ صفی‌الدین اردبیلی، جد اعلای پاشاهان صفوی، در مطالعه و بررسی حکومت صفوی بسیار مهم است. آیا شیخ صفی سید بود و ادعای سیادت فرزندان و فرزندزادگان وی، به ویژه زمانی که اسماعیل یکم حکومت و پادشاهی ایران را به دست گرفت و با دو قدرت اهل تسنن در غرب ایران (امپراتوری عثمانی) و در شرق ایران (دولت ازبکان) شروع شد و سران آن دو دولت بارها به سیادت صفویان تاختند، راست و واقعی است یا این نیز سیاسی‌کاری بوده و برای به دست آوردن حمایت ایرانیان شیعی در برابر تهاجم دو دولت سنی مذهب صورت گرفته است؟ این مقاله می‌کوشد پاسخی بر پایه تحقیق علمی – تاریخی مبتنی بر اسناد و یافته‌های گذشته‌نگاری تقدیم دارد.
کلیدواژه‌ها: شیخ صفی‌الدین، امام موسی کاظم(ع)، صفویان، سیادت و شاه اسماعیل.

منبع: تاریخ اسلام در آینه پژوهش، سال هشتم، شماره دوم، تابستان 1390، 59 ـ 82

اوضاع دینی- مذهبی داغستان

با تاکید بر مذهب تشیع (علمی-تخصصی)

نویسندگان:

ناصر باقری بیدهندی (استادیار جامعه المصطفی العالمیه)
بهروز پاتخو لایو (دانش پژوه کارشناسی ارشد تاریخ ادیان ابراهیمی، جامعة المصطفی العالمیة)

چکیده:
داغستان یکی از جمهوری‌های خودمختارفدراسیون روسیه  است که از نژادهای مختلف قفقازی تشکیل شده و از نظر استراتژیکی و ژئوپولیتیکی نیز بسیار حائزاهمیت است. از آنجایی که بیشینه‌ی جمعیت آن مسلمان اند، لازم است از لحاظ مطالعات ادیان و فرقه‌شناسی مورد توجه بیشتری قرار بگیرد. ورود اسلام به داغستان در دهه های نخست هجری اتفاق افتاد. دولت صفوی نیز در ترویج تشیع در این منطقه  نقشی به سزا ایفا کرد. علیرغم تسلط طولانی مدت کمونیست‌ها بر داغستان، شیعیان آن دیار علاوه بر حفظ آداب و رسوم شیعی خود، توانستند با زندگی مسالمت آمیز در بین دیگر فرقه‌ها، بر فرهنگ و تمدن دیگران نیز تأثیر بگذارند. چنانچه بسیاری از جلوه‌های تشیع را - از آداب و رسوم و هنر و معماری و غیره - در شهر دربند می‌توان یافت. این نوشتار با تحقیق میدانی و کتابخانه‌ای ضمن آشنا ساختن شیعیان داغستان، به بررسی اوضاع دینی و مذهبی آن خطه می‌پردازد.

واژگان کلیدی: داغستان، قفقاز، شیعیان دربند، دین، مذهب

منبع: دوفصل‌نامه علمی - تخصصی مطالعات تاریخی ‌امت‌اسلامی، س2، ش4، پائیز و زمستان 1395 صفحات 60 تا 78

یکی از آثار ارزشمندی که در بحث اصول عقاید به رشته تحریر درآمده کتاب «العقائد الحقة » اثر مرحوم آیت الله العظمی سید احمد خوانساری قدس سره است.
معظم له سال 1309 قمری در خوانسار متولد شد و در همان سامان به فراگیری علوم حوزوی پرداخت. بعد به اصفهان و آن گاه به نجف اشرف رفته و از محضر بزرگانی چون شیخ شریعت اصفهانی و آخوند خراسانی و سید محمد کاظم یزدی - رضوان الله علیهم - بهره مند گردید و به درجه اجتهاد رسید. وی پس از بازگشت به ایران و در گذشت آیت الله العظمی بروجردی یکی از مراجع بزرگ تقلید شد، ولی در عین حال زندگی بسیار ساده و بی تکلفی داشت، به طوری که تا لحظه وفات در منزل استیجاری می زیست.

کتاب حاضر مجموعه‌ای است از آیات و احادیث مرتبط با نماز شب و عبادت با ترجمه. تاکنون کتاب‌‌های فراوان در موضوع نماز شب به نگارش در آمده اما این کتاب، از ورود به مسائل تخصصی فقهی خودداری کرده و در سطح عموم مردم به نگارش در آمده تا دیگران را ترغیب به این عمل عبادی ارزشمند کند و آداب آن را بشناساند برای همین است که در لابه لای آیات و احادیث، ابیات شعر نیز دیده می شود.

در کتاب های حدیثی اهل سنت، احادیث فراوان در فضیلت امام علی(ع) به چشم می خورد. نظر به اینکه نام شریف امیرالمؤمنین(ع) به حسب حروف ابجد ۱۱۰ است، مؤلف کتاب حضرت آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی به همین این تعداد، حدیث از جوامع حدیثی اهل سنت از مسانید و صحاح و غیر آنها، گزینش کرده است.

در این کتاب، مطالب کوتاهی درباره فضیلت و چگونگی شفا گرفتن از تربت مطهر امام حسین (ع) به طبع رسیده است .برای این منظور، مولف با اشاره به احادیث و روایات، وقایعی را ذکر می‌کند که حاجت‌مندان با تاسی به تربت آن بزرگوار شفا یافته‌اند .روایات و احادیث کتاب اغلب از کتاب‌های وسائل الشیعه، بحارالانوار، کامل الزیارات، و ثواب‌الاعمال اقتباس گردیده است. برای دیدن شناسنامه کتاب و دانلود رایگان این کتاب به ادامه مطلب مراجعه کنید. 

کتاب «جمعه را دریابیم» به قلم ناصر باقری بیدهندی از سوی انشارات مسجد مقدس جمکران به بازار کتاب آمد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، این کتاب درباره اهمیت روز جمعه، آداب و اعمال آن و پاسداشت سخنان و بیانات ائمه اطهار(ع) درباره روز جمعه است.

هدف نویسنده از نگارش این کتاب، انعکاس اهمیت روز جمعه و بهرمندی افراد از لحظه‌های عرفانی و غنیمت شمردن دقایق آن است.

تَذْکِرَةُ الْقُبور کتابی به زبان فارسی تألیف ملا عبدالکریم گزی (متوفای ۱۳۳۹ق) از عالمان قرن سیزدهم و چهاردهم قمری در اصفهان. نویسنده در این اثر به معرفی و شرح‌حال یکصد نفر از عالمان، عارفان و شاعرانی پرداخته که در اصفهان و توابع آن مدفون‌اند. ملا عبدالکریم، کتاب را در سال ۱۳۲۴ق نوشته و نخستین بار در همان سال، انتشار یافته است.

اثر حاضر برای آشنایی خوانندگان، موضوع خواب و رویا و مسائل درباره آن را از منظر قرآن و روایات اهل‌بیت(علیهم‌السلام) بررسی کرده است.

خواب و رویا پدیده‌ای است مهم و شگفت‌انگیز که از دیرباز مورد توجه ابناء بشر بوده و همواره فکر و ذهن دانشمندان روان‌شناس، فلاسفه و حکما را به خود مشغول ‌داشته و هنوز نیز برای انسان‌ها حائز اهمیت است و پدیده‌ای به حساب می‌آید مرموز که جای بحث فراوان دارد.

این کتاب شامل گزیده‌ای از قضاوت‌های شگفت آور امام علی(ع) است. در کنار برتری‌های فراوان امیرالمؤمنین(ع)، آگاهی از علم قضاوت ویژگی برجسته‌ی آن حضرت است به گونه‌ای که قضاوت‌های وی همواره در طول تاریخ، مورد توجه بوده است.

نویسنده در میان گزارش‌ها گاه مطالبی آورده که مستقیماً قضاوت نیست بلکه نشانه‌ی توانایی حضرت در گره گشایی از معضلات مختلف علمی و اجتماعی است.

معظم له به حسب استعداد و تلاش‏هاى شبانه روزى در وادى علم و معرفت و حُسن اخلاق از محضر 6 تن از فقها و مراجع عظام تقلید داراى اجازه علمى و از بسیارى از مراجع تقلید اجازه امور حسبیه و از خدمت 50 نفر از بزرگان عالم اسلام و اساتید حوزه‌‏هاى علمیه به دریافت اجازه روایى و نقل اخبار اهل‏بیت عصمت و طهارت علیهم‌‏السلام نائل آمده است.

ایشان به منظور تقویت و احیاء سنت اجازه ‏نویسى به درخواست تعدادى از محققین و افاضل حوزه‌‏هاى علمیه پاسخ مثبت داده و اجازه روایى صادر کرده است.

اجازات دریافت شده از حضرات آیات و حجج اسلام:

حجة الاسلام و المسلمین جناب آقای ناصر باقری بیدهندی به سال 1337 درروستای بیدهند قم در خانواده ای متدین و شهید پرور چشم به جهان گشود. قرآن را در مکتب آموخت و سپس به مدرسه رفت و در اولین روز در کلاس دوم به تحصیل پرداخت. وی پس از گذراندن تحصیلات جدید در سال 1352 به سبب عشق و علاقه فراوان به اهل بیت عصمت و طهارت «علیهم السلام» در روحانیت اصیل شیعه در سلک روحانیت در آمد

استاد باقری بیدهندی: مداحان باید توجه داشته باشند که مداحی وسیله کسب معیشت نیست، باید توجه کنند که از اشعار غنی بهره بگیرند و نغمه‌ها و سبک‌های عزاداری نباید همراه با غنا باشد، مداحان باید ذکر ارزش‌های دینی و حسینی را هدف مداحی و عزاداری خود قرار دهند و مداحی خود را در جهت دستیابی به این هدف قرار دهند.

قم - خبرگزاری مهر: محرم است و صحرای سوخته، پذیرای کاروانی از نور. قافله عشق در آغوش مرگ خیمه زد تا اهل آن در لباس سرخ شهادت محرِم شوند؛ جایی که قرارگاه دل‌های عاشق و قطعه‌ای جداشده از بهشت است.

به گزارش خبرنگار مهر، عاشقان دلباخته نهضت عاشورا هر سال در حزن‌انگیزترن ماه سال، مجالس ذکر اهل بیت را برپا داشته و شاعران مکتب آل الله با سروده‌های آتشین، ضمن ابراز سوز و گداز درونی خویش، حماسه و خروش دلاورمردان عرصه ایثار و شهادت را به بهترین وجه و مهیج ترین شکل به تصویر می‌کشند، به گونه‌ای که اشعار ارزنده و دلنشین این قشر همواره در خاطره‌ها جاوید و باقی است.